Dwór w Rymanowie jest czytelnym przykładem polskiej architektury XIX wieku, który zachwyca swoją historią i eleganckim stylem. Obiekt ten został wzniesiony w 1826 roku i od tego czasu stanowi ważny punkt na mapie regionalnych zabytków.
Wraz z przyległym do niego parkiem, tworzy unikalną atmosferę, przyciągającą zarówno turystów, jak i miłośników historii.
Opis
W 1794 roku Franciszek Skórski stał się właścicielem Rymanowa. Kiedy koszty utrzymania istniejącego zamku gwałtownie wzrosły, zrezygnował z jego odbudowy i postanowił wybudować dwór dla swojej żony, Zofii Skórskiej, który powstał w 1826 roku. Niestety, zamek został ostatecznie zniszczony po ogromnym pożarze miasta w 1839 roku.
Dwór został zaprojektowany przez Piotra Signo, znanego lwowskiego architekta włoskiego pochodzenia i brata Zofii Skórskiej. Był to budynek parterowy, przykryty czterospadowym dachem, z centralną częścią piętrową, zwieńczoną trójkątnym naczółkiem. Wejście od strony wschodniej charakteryzowało się czterokolumnowym gankiem, który wspierał balkon na piętrze. Elewację tylną, od strony zachodniej, zdobił portyk wgłębny z dwiema półkolumnami. Wnętrze budynku miało klasyczny układ dwutraktowy, a jego otoczenie stanowił park.
W 1872 roku dobra rymanowskie zakupiła para, Anna i Stanisław Potoccy, którzy byli twórcami uzdrowiska rymanowskiego. Budynek pozostawał w rękach rodziny Potockich aż do 1945 roku. Niestety, podczas I wojny światowej dwór został częściowo zniszczony, a 15 września 1944 roku spłonął w wyniku bombardowania miasta. Po zakończeniu działań wojennych, w 1945 roku, został odbudowany, a w trakcie odbudowy skrócono go o dwie osie okienne na każdym skrzydle.
Warto również zauważyć, że w wyniku remontów zmieniono również układ osi okiennych w części parterowej, a nowe okna pozbawiono cech stylowych. Nowym wykorzystaniem dworu była szkoła dla leśników, która została w nim urządzona.
W 2000 roku Lasy Państwowe sfinansowały kolejny remont, przez co dwór stał się siedzibą Nadleśnictwa Rymanów. Z pierwotnego założenia dworskiego zachowały się takie elementy jak wozownia, stajnia, filary bramne oraz pozostałości parku z dwoma alejami parkowymi, z czego jedna główna jest aleją lipową, a druga to grabowa aleja biegnąca równolegle do niej.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 07.12.2023 r.]
- Siedziba Nadleśnictwa Rymanów. rymanow.krosno.lasy.gov.pl. [dostęp 11.01.2024 r.]
- a b Jacek Żabicki: Leksykon zabytków architektury Lubelszczyzny i Podkarpacia. Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2013.
- a b Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu. Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2012.
- a b c Sylwester Polakowski: Pozostałości założeń dworskich województwa podkarpackiego. Wydawnictwo Lygian, Krosno 2012.
Oceń: Dwór w Rymanowie