Franciszek Oberc

---

Życiorys

Urodził się w Rymanowie i jest absolwentem Liceum Ogólnokształcącego z 1965 roku, gdzie w tej samej klasie uczył się także Andrzej Potocki. W 1971 roku uzyskał dyplom na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, zdobywając tytuł magistra socjologii. Po ukończeniu studiów do 1974 roku pracował w oddziale Stowarzyszenia „Pax” w Rzeszowie, a następnie od 1974 do 1980 był zatrudniony w Sanockiej Fabryce Autobusów „Autosan”, gdzie pełnił rolę socjologa.

Wrzesień 1980 roku to moment, kiedy Franciszek Oberc przystąpił do NSZZ „Solidarność”, stając się aktywnym działaczem związkowym. Od grudnia 1980 roku był przewodniczącym Komisji Zakładowej w Autosanie, a już 15 marca 1981 zasiadł w prezydium Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej. Po ogłoszeniu stanu wojennego w grudniu 1981 roku, brał udział w strajku zakładowym, wykazując się zaangażowaniem w działalność opozycyjną.

W latach 1983-1989 był członkiem sanockiego oddziału Klubu Inteligencji Katolickiej oraz od kwietnia 1985 roku ponownie angażował się w prace Diecezjalnego Zespołu Historycznego powołanego przez bp. Ignacego Tokarczuka. W 1988 roku, z grupą innych działaczy, stanął na czele pierwszego w województwie krośnieńskim Komitetu Organizacyjnego „Solidarności”, który powstał w fabryce Autosan. W maju 1989 roku, aktywnie tworzył audycje radiowe w zakładowym radiowęźle.

Latem 1989 roku objął stanowisko kierownika Grupy Samorządowej, powołanej przez Komitet Obywatelski w Sanoku. W 1989 roku, w roku szkolnym 1989/90, pracował jako nauczyciel przedmiotu podstawy psychologii pracy w Zespole Szkół nr 3 im. Walentego Lipińskiego i Mateusza Beksińskiego w Sanoku. W wyborach samorządowych w 1990 roku, jako przedstawiciel sanockiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, uzyskał mandat radnego Rady Miasta Sanoka.

Pełnił funkcję prezesa Rejonowego (później Powiatowego) Urzędu Pracy w Sanoku od 2 kwietnia 1990 do 2003 roku. Został również powołany do zespołu organizacyjnego „Tygodnik Sanocki” oraz w 1991 roku do zespołu redakcyjnego tego czasopisma. W 1998 roku brał udział w wyborach samorządowych, starając się o mandat radnego Sejmiku Województwa Podkarpackiego, startując z listy Akcji Wyborczej Solidarność.

W 2000 roku założył Archiwum Ziemi Sanockiej, a w 2003 roku, wspólnie z żoną Władysławą, utworzył Fundację Archiwum Ziemi Sanockiej. Jest autorem wielu publikacji dotyczących historii i kultury Sanoka oraz redaktorem cyklu czasopiśmienniczego „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, którego pierwszy numer opublikowano w październiku 2001 roku. W wyborach samorządowych w 2002 roku ubiegał się o mandat Rady Miasta Sanoka, jednak nie odniósł sukcesu, startując z listy Komitetu Wyborczego Wyborców „Porozumienie”.

Oberc jest także członkiem Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, Stowarzyszenia „Korporacja Literacka”, Stowarzyszenia Europejskich Studiów Społecznych oraz współzałożycielem Stowarzyszenia Inicjatywa Przedsiębiorczości w Sanoku. 14 lutego 2010 roku był sygnatariuszem aktu założycielskiego Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Sanoku.

Publikacje

Franciszek Oberc jest uznanym autorem publikacji, które dokumentują historię oraz kulturę miasta Sanoka i jego okolic. Jego prace dostarczają cennych informacji na temat lokalnych wydarzeń oraz społeczności. Oto wykaz niektórych z jego najważniejszych dzieł:

• Autor – Sanok. Dzieje miasta (1995) – rozdział: Kalendarium sanockie 1974–1994,
• Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku w latach 1980–1990 (1996),
• Gmina Zagórz 1977–1997 (1997),
• Pomniki i tablice pamiątkowe Sanoka (1998),
• Sanok. Instytucje kultury (1999),
• Sanockie ulice i kamienice (1999),
• Gmina Zagórz 1977–1997 (2000),
• Redaktor i autor – „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej” – Nr 1 (2001) – rozdziały: Starostwo Sanockie 1999–2000, Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku 1980–1990, Reaktywowanie działalności NSZZ „Solidarność” w Sanockiej Fabryce Autobusów w latach 1988/1989, Społeczny kształt bezrobocia, Działania Starostwa Sanockiego w zakresie rynku pracy,
• Nr 2: San, rzeka ziemi sanockiej (2002) – rozdziały: Bieszczadzkie żeglarstwo, Ujęcie wody na Sanie,
• Nr 3: Jubileusz Janusza Szubera (2003),
• Nr 4: Nafta (2004),
• Nr 5: Prasa ziemi sanockiej – informator (2005) – rozdział: Prasa Ziemi Sanockiej od roku 1990,
• Nr 6: Sanocka „Solidarność” lat 80–tych. Fakty i dokumenty (2005) – rozdział: Kalendarium sanockie 1980-1990,
• Nr 7: Sanok – Zagórz – Lesko 1939–1944 (2007) – rozdział: Ziemia sanocka w latach 1939–1944 (podrozdziały: Ziemia sanocka 1939, Wrzesień 1939, Przerzuty graniczne, ucieczki, trasy kurierskie, Okupacja niemiecka, Polskie Państwo Podziemne, Okupacja sowiecka, Koniec wojny. Początek nowych czasów),
• Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990 (2008) – rozdziały: Okupacyjna administracja Sanoka 1939–1944, Droga do samorządu 1989-1990, Burmistrzowie Sanoka (przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, naczelnicy),
• Nr 9: Sanocki sport (2009),
• Nr 10: Życie społeczne Sanoka w latach 1989–2009 na plakacie (2009) – rozdziały: Od PRL do III Rzeczypospolitej, Życie polityczne, Gospodarka, Działalność charytatywna, Kultura, Edukacja, Życie religijne, Święta narodowe, rocznice, Sport, Czas wolny, hobby, zabawa, Dwadzieścia lat,
• Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010 (2014) – rozdziały: Gmina miasta Sanoka. Informacje podstawowe, Wybory samorządowe w Sanoku, Dwie kadencje – Rada Miasta 2020–2010, Sanockie Przedsiębiorstwo Gospodarki Mieszkaniowej, Sanocki Dom Kultury 1990–2010, Tygodnik Sanocki 1991–2010, Straż Miejska w Sanoku, Samorząd miejski Sanoka a wybitni sanoczanie, Partnerstwo miast, Promocja miasta, Burmistrzowie Sanoka w dwudziestoleciu.

Jego publikacje są wielką wartością w kontekście badań nad historią oraz życiem społecznym Sanoka, dostarczając cennych materiałów zarówno dla badaczy, jak i dla mieszkańców.

Wyróżnienia

Wśród osiągnięć Franciszka Oberca można wyróżnić szereg prestiżowych nagród i odznaczeń, które odzwierciedlają jego wkład w promowanie kultury i sztuki.

• nagroda Miasta Sanoka w obszarze upowszechniania kultury i sztuki za rok 2000,
• nagroda Miasta Sanoka w dziedzinie nauki za rok 2003,
• dyplom honorowy PTTK w 2001 roku.

---

Oceń: Franciszek Oberc

---