Stanisław Piątkiewicz

---

Życiorys

Stanisław Piątkiewicz przyszedł na świat w 1859 roku w Rymanowie. Od najmłodszych lat ujawniał swój talent artystyczny, który został dostrzegł przez Annę Działyńską z Potockich, założycielkę lokalnej szkółki rzeźbiarskiej. Zdecydowano się na dalsze kształcenie Piątkiewicza, co zaowocowało jego wyjazdem do Monachium. W październiku 1878 roku zgłosił się do Akademii Sztuk Pięknych – Bildhauerschule, a jego studia finansowali Potoccy.

Po ukończeniu nauki wrócił do Rymanowa, gdzie podjął pracę jako nauczyciel w szkole rzeźbiarskiej. Prowadził również własną pracownię rzeźbiarską. Na początku XX wieku postanowił zmienić miejsce zamieszkania i przeniósł się do Sanoka. Jego pracownie zlokalizowane były w Sanoku, przy ulicy Tadeusza Kościuszki, która była własnością rodziny Wojtanowiczów. W czasie I wojny światowej pracował w Jaśle, gdzie kontynuował swoją działalność artystyczną.

W 1911 roku został członkiem Sanockiej Chorągwi Drużyn Bartoszowych, co podkreśla jego zaangażowanie w życie społeczne regionu. Stanisław Piątkiewicz zawarł związek małżeński z Marią Muszyńską, z którą miał trzech potomków. Jego synowie to Ludwik (ur. 1891, żonaty z Józefą) oraz Stanisław Jan (1897–1970, żonaty z Bronisławą Ziobro, kontynuował rzeźbiarskie tradycje ojca), a także córka Anna (1893-1968, nauczycielka, po mężu Bobola).

Stanisław Piątkiewicz zmarł 13 grudnia 1930 roku w Sanoku, mając 71 lat. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku 15 grudnia tego samego roku.

Dzieła

Stanisław Piątkiewicz był znanym artystą, którego twórczość jest ściśle związana z ważnymi wydarzeniami i miejscami w naszej historii. Jego dzieła można podzielić na kilka kategorii, w tym rzeźby, pomniki oraz inne formy sztuki.

• – W 1910 roku stworzył rzeźbę umieszczoną na pomniku w Grabownicy Starzeńskiej, z okazji 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem,
• – W tym samym roku odsłonięto pomnik Władysława Jagiełły w Mrzygłodzie, który zastąpił wcześniejszy projekt z 1960 roku,
• – Wśród jego prac znajdują się także tarcze Legionów: tarcza dla Jordanów Legionom Polskim z roku 1916 oraz Sanocka Tarcza Legionów z 1915/1916, która zawiera herb Sanoka,
• – Zrealizował posąg Chrystusa dźwigającego krzyż, który znajduje się na placu kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa w Nowym Sączu; był on ufundowany przez kolejarzy jako wotum za ocalenie miasta od zniszczeń podczas okupacji w 1914 roku, a sam posąg został poświęcony 24 października 1916 roku,
• – W 1898 roku wykonał rzeźbę Chrystusa, będącą kopią projektu duńskiego artysty Bertela Thorvaldsena, znajdującą się w kaplicy Potockich na Wawelu; przedtem stała ona na placyku pomiędzy kościołem franciszkanów w Sanoku a kamienicą przy ul. Rynek 18, podarowaną przez Karola Gerardisa,
• – Na frontowej elewacji kościoła Przemienienia Pańskiego w Sanoku z początku XX wieku umieszczono rzeźbę Matki Bożej Niepokalanie Poczętej,
• – Zrealizował także rzeźbę Atlasa umieszczoną na rogu elewacji kamienicy przy ul. Kazimierza Wielkiego 6 w Sanoku, popularnie nazywanej „Domem pod Atlasem”,
• – Oprócz tego stworzył gipsowe popiersie Józefa Piłsudskiego, które było wykorzystywane 17 maja 1935 roku podczas ceremonii żałobnych w Sanoku,
• – Warto także wspomnieć o jego nagrobkach na Cmentarzu Centralnym przy ul. Rymanowskiej; Paweł Nesterowicz zauważył grobowce rodzin Iwanowiczów, Małachowskich oraz Słuszkiewiczów (w tym Michała Słuszkiewicza) i Marii Faliszewskiej, a także prawdopodobnie grobowce rodziny Lipińskich, gdzie pochowani są między innymi Aleksander, Walenty, Kazimierz oraz Bronisław Filipczak,
• – Utożsamiany jest także z pomnikiem Chrystusa z 1923 roku, który widnieje na grobowcu rodzinnym Władysława Morawskiego w Odrzechowej,
• – Wśród jego dzieł znajdują się także rzeźby ołtarza oraz frontonu w kaplicy z 1928 roku przy sanatorium dra Stanisława Domańskiego, usytuowanej w Olchowcach na Białej Górze w Gór Słonnych; kaplica funkcjonuje do dziś na ulicy Gajowej w Sanoku,
• – Piątkiewicz był też odpowiedzialny za wykonywanie klisz do drukarni Karola Pollaka,
• – Warto wspomnieć, że źródła podają również, iż Stanisław Piątkiewicz był wykonawcą Pomnika Tadeusza Kościuszki w Sanoku, jednak wydaje się to nieprawdopodobne, gdyż artysta zmarł w 1930 roku, a pomnik został odsłonięty dopiero w 1962 roku, co sugeruje, że jest to pomyłka związana z tożsamością imienia i nazwiska i powinien być przypisany jemu synowi, Stanisławowi Janowi.
• – W 1894 otrzymał list pochwalny od komitetu wystawy krajowej we Lwowie, w kategorii sztuki stosowanej w przemyśle, architekturze oraz budownictwie, za swoje rzeźbione wyroby z drewna.

---

Oceń: Stanisław Piątkiewicz

---