Andrzej Potocki (ur. 1947)

---

Życiorys

Andrzej Potocki to postać o ciekawym życiorysie, absolwent Liceum Ogólnokształcącego w Rymanowie, gdzie maturę zdał w 1965 roku, w jego klasie uczył się również Franciszek Oberc. Posiada wykształcenie w dziedzinie historii oraz kultury, będąc absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, a także Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie. Przez blisko dwadzieścia pięć lat swojej kariery pracował jako dziennikarz, począwszy od gazet, a następnie również w telewizji, gdzie zyskał szereg doświadczeń w różnych formatach dziennikarskich.

W latach 1991-1993 pełnił funkcję redaktora naczelnego dziennika obywatelskiego A-Z. Ponadto angażował się w animację kulturalną, realizując projekty teatralne jako animator z własnym zespołem, a także pełniąc rolę dyrektora Bieszczadzkiego Domu Kultury w Lesku. Jako nauczyciel historii oraz religioznawstwa, był wychowawcą młodzieży, dzieląc się swoim bogatym doświadczeniem życiowym.

Debiutował w 1973 roku na łamach „Życia literackiego”. Jest autorem aż trzydziestu dwóch książek, a jego teksty znalazły się także w różnych wydawnictwach zbiorowych, albumach oraz tomikach poezji. W swoich dziełach skupia się głównie na tematyce bieszczadzkiej, co jest naturalne, gdyż przez siedemnasta lata mieszkał w tym regionie. Dodatkowo interesuje się historią regionalną, zwłaszcza dotyczącą społeczności żydowskiej oraz ruskich grup etnicznych zamieszkujących Podkarpacie.

Materiał dziennikarski Potockiego był publikowany w prasie regionalnej oraz ogólnopolskiej, a także zrealizował wiele materiałów filmowych dla telewizji publicznej, w której łącznie zadebiutowało ponad 650 jego filmów, reportaży i felietonów. Warto zaznaczyć, że jego osobiste życie również miało wpływ na jego karierę; był ojcem Rafała, dziennikarza Polskiego Radia Rzeszów, który odszedł w 2018 roku.

Nagrody

Andrzej Potocki, uznawany za jednego z czołowych dziennikarzy i twórców w Polsce, ma na swoim koncie wiele prestiżowych nagród i wyróżnień. Wśród nich znajduje się laureat nagrody „Dziennikarz Roku 1990”, co jest świadectwem jego wybitnych osiągnięć w dziedzinie dziennikarstwa. Dodatkowo, zdobył I oraz dwa II miejsca za reportaże w ramach I, III i VI Przeglądów i Konkursów Dziennikarskich organizowanych przez Oddziały Terenowe TVP w latach 1996, 2000 i 2001.

Filmy dokumentalne Potockiego zdobyły uznanie na międzynarodowych festiwalach. W 2004 roku jego produkcja „Przepadła moja Łemkowyna” została wyróżniona na VI Międzynarodowym Festiwalu Telewizyjnym i Radiowym dla Mniejszości Narodowych, który odbył się w Użgorodzie na Ukrainie. Kolejnym istotnym osiągnięciem było zdobycie nagrody w 2005 roku na XI Międzynarodowym Festiwalu Filmów Przyrodniczych im. Włodzimierza Puchalskiego w Łodzi za film „…i żeby wilk był syty i owca cała”.

Ponadto, Potocki jest również laureatem nagrody im. Franciszka Kotuli z 2000 roku za publikacje dotyczące Bieszczadów, a także nagrody Marszałka Województwa Podkarpackiego w 2006 roku za całokształt jego twórczości. W 2010 roku otrzymał od Zarządu Województwa Podkarpackiego nagrodę za szczególne osiągnięcia w dziedzinie kultury.

W wyniku wspólnej decyzji Ambasady Izraela w Warszawie, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, Funduszu Michaela Traisona dla Polski, Żydowskiego Instytutu Historycznego oraz Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, Andrzej Potocki został odznaczony dyplomem honorowym „Chroniąc Pamięć”. To szczególne wyróżnienie jest przyznawane Polakom, którzy aktywnie uczestniczą w ochronie dziedzictwa polskich Żydów oraz wspierają dialog polsko-żydowski.

W 2012 roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego nadał mu także odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, w uznaniu za jego znaczący wkład w upowszechnienie wiedzy o historii, etnografii oraz dziedzictwa kulturowego mieszkańców województwa podkarpackiego. W 2020 roku Potocki otrzymał nagrodę Marszałka Województwa Podkarpackiego „Artystyczny Znak Podkarpacia” za swoją książkę pt. „Po tak wielu zostało tak niewiele. Żydzi w Podkarpackiem”, która podkreśla jego zaangażowanie w dokumentowanie ważnych aspektów kultury i historii regionu.

Publikacje

Andrzej Potocki to autor bogatego dorobku literackiego, którego prace wychodzą w różnych formach i poruszają wiele tematów, w tym kulturę, historię i legendy Bieszczad. Jego pierwsza znacząca publikacja to „Księga legend i opowieści bieszczadzkich”, która ukazała się w Krakowie w 1990 roku, a później w licznych wydaniach w Rzeszowie i Lesku. Potocki nieustannie powracał do tego tematu, tworząc kolejne edycje w latach 2000, 2002 i 2023.

Również w 1990 roku opublikował „Madonny Bieszczadzkie”, która zdobyła uznanie czytelników, a w 2004 roku dodał do swoich osiągnięć książkę zatytułowaną „Majster Bieda, czyli zakapiorskie Bieszczady”, która doczekała się wielu edycji aż do 2023 roku. Oprócz tych tytułów, warto wspomnieć o „Bieszczadzkim Sanktuarium Maryjnym w Jasieniu” i „Bieszczadzkimi śladami Karola Wojtyły” z 1992 roku, które rzucają światło na duchowe aspekty regionu.

Autor w swoich dziełach skupia się także na tematach związanych z Żydami bieszczadzkimi i naturalnie wplecionymi w historię regionu, co możemy zobaczyć w publikacjach takich jak „Żydzi rymanowscy” oraz „Bieszczadzkie losy. Bojkowie i Żydzi bieszczadzcy”, które ukazały się w Krosnie w 2000 roku. Współpraca z różnymi lokalnymi instytucjami i wydawnictwami, jak w przypadku „Poradnika filmowca amatora” i „W dolinie górnego Wisłoka i od Rymanowa do Jaślisk”, pokazuje jego zaangażowanie w rozwój kultury regionu.

Do innych nie mniej istotnych tytułów należy „Dzikie pola socjalizmu, czyli kowbojskie Bieszczady” oraz „Legendy bieszczadzkie dla dzieci”, które wprowadzają młodszych czytelników w zaczarowany świat bieszczadzkich opowieści. Na uwagę zasługują także prace w publikacjach zbiorowych, takie jak „Jak robi się film górski” czy „Natchnieni Bieszczadem”.

Ponadto, Andrzej Potocki wzbogacił literaturę albumami, takimi jak „Bieszczady” oraz „Zaginione Bieszczady”, a także wstępami do tomików poezji. Jego różnorodność tematyczna i stylistyczna pokazuje, że jego dorobek to łącznie 140 publikacji w nakładzie 248 500 egzemplarzy.

Niedawno ogłoszono, że do druku są przygotowywane nowe tytuły, w tym „Dzieje parafii katolickiej i kościołów w Rymanowie” oraz „Monografia herbowych rodów Potockich”, które z pewnością przyciągną uwagę miłośników tej fascynującej literatury.

Wśród jego najlepszych osiągnięć należy również wskazać na publikacje i tłumaczenia, takie jak te, które dostarczyły istotnych informacji dotyczących regionu, np. teksty Władysława Pulnarowicza. Praca ta podkreśla znaczenie jego dzieł w kontekście kulturalnym i historycznym Podkarpacia.

Prace Potockiego są niedoścignionym przykładem współczesnej literatury regionalnej, łączącej w sobie głęboki szacunek do lokalnych tradycji z nowoczesnym podejściem do opowiadania historii.

Zamiast tego zapraszamy do odkrywania jego dzieł i zanurzenia się w magię Bieszczad. Można to również uczynić, sięgając do strony A. Andrejkow, gdzie zaprezentowane są dodatkowe informacje na temat autora i jego twórczości.

---

Oceń: Andrzej Potocki (ur. 1947)

---