Jan Dankiewicz

---

Życiorys

Jan Dankiewicz przyszedł na świat 4 grudnia 1893 roku w malowniczym Rymanowie. Był synem Szymona, który prowadził lokalny warsztat szewski, oraz Walerii z domu Soleckiej. Miał jednego brata, Franciszka, który przyszedł na świat w 1885 roku. W 1904 roku rozpoczął naukę w C. K. Gimnazjum w Sanoku, gdzie ukończył drugą klasę w 1906 roku.

Później zdecydował się na studia medyczne, które podjął na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego. Jego życie nabrało tempa po wybuchu I wojny światowej; 26 sierpnia 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich, a następnie służył w II Brygadzie w szeregach 1 pułku artylerii, gdzie przeszedł przez różne baterie (nr 1, 3 i 4). W czasie swojego zaangażowania w wojnie brał udział w wielu bitwach, w tym pod Delatynem oraz Rafajłową.

Po kryzysie przysięgowym i rozwiązaniu Legionów latem 1917 roku, wstąpił do Polskiego Korpusu Posiłkowego. Wkrótce po tym został wcielony do cesarsko-królewskiej armii, gdzie służył aż do zakończenia wojny w listopadzie 1918 roku. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, przystąpił do Wojska Polskiego oraz kontynuował swoje przerwane studia medyczne.

W czasie konfliktu polsko-ukraińskiego oraz latem 1920 roku w czasie wojny polsko-bolszewickiej, brał udział jako ochotniczy plutonowy sanitarny w baterii zapasowej 12 pułku artylerii polowej. Jego ogromna determinacja i odwaga w opiece nad rannymi przyczyniły się do jego awansu do stopnia podporucznika sanitarnego 19 stycznia 1921 roku. Zaledwie kilka miesięcy później, 20 marca 1921 roku, został urlopowany bezterminowo i przekazany do rezerwy, a potem awansowany do stopnia porucznika.

W kolejnych latach, jego kariera rozwijała się; obejmował m.in. stanowisko kapitana podlekarza rezerwy z datą starszeństwa 1 czerwca 1919 roku. W latach 1923 i 1924 jako oficer rezerwowy został przydzielony do 6 batalionu sanitarnego we Lwowie, a w 1934 roku znalazł się w Korpusie Oficerów Sanitarnych. W tym samym roku, w stopniu kapitana lekarza rezerwy, stanął w kadrze zapasowej 10 Szpitala Okręgowego oraz był przydzielony do Powiatowej Komendy Uzupełnień w Sanoku.

W 1924 roku osiągnął jedno ze swoich największych celów, uzyskując dyplom lekarski, co wiązało się z tytułem doktora medycyny, na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. W tym czasie mieszkał pod adresem lwowskiego placu Bernardyńskiego 3. Po ukończeniu studiów, rozpoczął pracę jako lekarz zakładowy w specjalizacji internisty w uzdrowisku Rymanów-Zdrój, a razem z dr Janem Woytkowskim promowali ten ośrodek zdrowia. Aż do 1939 roku był członkiem Lwowskiej Izby Lekarskiej oraz piastował funkcję prezesa Rymanowskiej Kasy dla Rzemieślników i Rolników.

Po wybuchu II wojny światowej został przydzielony do 10 Szpitala Okręgowego w Przemyślu w ramach Okręgu Korpusu Nr X. Niestety, po agresji ZSRR na Polskę, 17 września 1939 roku, w niewyjaśnionych okolicznościach został aresztowany przez Sowietów i przetrzymywany w obozie w Kozielsku. Na wiosnę 1940 roku został przeniesiony do Katynia, gdzie padł ofiarą bezprawnych działań funkcjonariuszy NKWD, którzy rozstrzelali go na podstawie decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) wydanej 5 marca 1940 roku.

Obecnie spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu, gdzie jego ciało zostało zidentyfikowane w 1943 roku w trakcie ekshumacji przeprowadzonych przez niemieckie władze, nosząc numer 4096. Wśród odnalezionych rzeczy znajdowały się legitymacja oficera rezerwy, książeczka wojskowa z czasów Legionów Polskich oraz różne pamiątki osobiste. W życiu osobistym jego żoną była Maria, z którą doczekał się dwóch synów: Janusza i Wiesława.

Upamiętnienie

W dniu 5 października 2007 roku, Minister Obrony Narodowej, Aleksander Szczygło, podjął decyzję o pośmiertnym awansie Jana Dankiewicza do stopnia majora. Ten znaczący awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie podczas uroczystości zatytułowanej „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

W dniu 14 kwietnia 2012 roku, w ramach akcji „Katyń… pamiętamy” oraz „Katyń… Ocalić od zapomnienia”, w pobliskiej cmentarzu rzymskokatolickim oraz przy parafii św. Wawrzyńca w rodzinnym Rymanowie, posadzono Dąb Pamięci, aby uczcić i uhonorować pamięć Jana Dankiewicza.

Dodatkowo, Dr Jan Dankiewicz znalazł swoje miejsce na tablicy upamiętniającej rymanowskie ofiary II wojny światowej, która została ustanowiona w połowie lat 70. w kościele św. Wawrzyńca w Rymanowie. To wyjątkowe wyróżnienie stanowi trwały symbol szacunku dla jego odwagi i poświęcenia.

Odznaczenie

Jan Dankiewicz został uhonorowany znaczącym odznaczeniem, które jest wyrazem jego wkładu w historię kraju. Otrzymał Krzyż Niepodległości dnia 17 września 1932 roku, co jest uznawane za wyróżnienie za jego zaangażowanie w działalność na rzecz odzyskania niepodległości.

---

Oceń: Jan Dankiewicz

---