Zygmunt Łobaczewski-Wnuczek


Zygmunt Prot Wawrzyniec Łobaczewski-Wnuczek to postać znacząca w historii Polski, urodzona 10 września 1869 roku w malowniczym Rymanowie. Był on przedstawicielem arystokracji, noszącym herbu Jastrzębiec, co podkreśla jego rodzinne korzenie oraz status społeczny.

Jako pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, Zygmunt Łobaczewski-Wnuczek odegrał ważną rolę w strukturze militarnej kraju. Jego służba wojskowa miała swój kulminacyjny punkt w trudnych czasach, podczas których wysiłki militaryzacyjne były kluczowe dla suwerenności Polski.

Jego życie zakończyło się 28 lutego 1937 roku w Dolinie, pozostawiając po sobie dziedzictwo w historii wojskowości polskiej.

Życiorys

Zygmunt Prot Wawrzyniec Łobaczewski-Wnuczek pochodził z rodziny Łobaczewskich, której herb nosił nazwę Jastrzębiec, a dodatkowo używano przydomku „Wnuczek”. Urodziny miały miejsce 10 września 1869 w Rymanowie, a jego rodzicami byli Erazm oraz Helena z rodziny Rittelschildów. Miał rodzeństwo, w tym Stanisława (ur. 1866, prawnik) oraz Wawrzyńca (1875–1940, pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, który zginął w zbrodni katyńskiej), a także Marię Celestynę Helenę.

W 1888 Zygmunt przystąpił do egzaminu maturalnego w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku, gdzie historycznie odnotowano pierwszych maturzystów; wśród nich znajdowali się także Włodzimierz Lewicki oraz Aleksander Stangenhaus. Po ukończeniu nauki przejął majątek po ojcu, stając się właścicielem ziemi w Zagórzu. Zaledwie w 1911 roku, jako właściciel tabularny, dysponował 525 hektarami z posiadłością, a wcześniej, w 1905 roku, jego brat Stanisław miał do dyspozycji obszar wynoszący 531,7 ha. W 1909 obaj bracia zyskali uprawnienia do wyboru posła na Sejm Krajowy Galicji.

Zygmunt otrzymał stopień podporucznika, który nadano mu z datą 1 stycznia 1892 roku w korpusie oficerów rezerwy piechoty. Przez pewien czas miał przypisany przydział do 45 pułku piechoty w Przemyślu, a w 1893 roku udało mu się awansować na oficera zawodowego w tym samym pułku. W 1894 roku przyznano mu starszeństwo w stopniu podporucznika. Kolejnym krokiem kariery było przeniesienie w 1895 roku do korpusu oficerów kawalerii, gdzie zyskał przydział do 5 pułku dragonów w Marburgu. Awans na porucznika nastąpił z dniem 1 maja 1898, a na majora z 1 lutego 1916.

Jego oddziałem macierzystym był 1 Galicyjski pułk ułanów. Z dniem 27 maja 1919 roku Zygmunt został przydzielony do komisji asenterunkowej koni w Sanoku. Dwa tygodnie później, 5 czerwca 1919 roku, formalnie wstąpił do Wojska Polskiego, zatwierdzając swoje dotychczasowe stopnie, w tym podpułkownika ze starożytnością od 1 maja 1918. 31 stycznia 1920 roku przeniesiono go do 8 pułku ułanów jako oficera nadetatowego, z jednoczesnym pozostawieniem na stanowisku inspekcyjnego oficera sztabowego kawalerii przy Dowództwie Okręgu Generalnego Grodno.

11 czerwca 1920 roku został zatwierdzony w stopniu podpułkownika, a prace pełnił w grupie oficerów z armii austriacko-węgierskiej. W latach 1920-1921 służył w Dowództwie Okręgu Generalnego „Kraków”. Z dniem 1 czerwca 1921 roku pozostawał w 8 pułku ułanów z siedzibą w Krakowie i 14 kwietnia 1921 roku zatwierdzono go na stopień pułkownika, w kawalerii, gdyż należał do grupy oficerów z byłej armii austriacko-węgierskiej. 1 listopada 1921 roku przeszedł na emeryturę.

26 października 1923 roku Republica Polska, na mocy decyzji Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego, zatwierdziła jego stopień pułkownika jazdy (od 1924 roku kawalerii). Po przejściu w stan spoczynku, zamieszkał w Krakowie. W 1934 roku jako pułkownik stanu spoczynku kawalerii, był w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Nisko, pozostając w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr X. Zmarł 28 lutego 1937 roku w Dolinie, miejscowości pomiędzy Sanokiem a Zagórzem.

Ordery i odznaczenia

Zygmunt Łobaczewski-Wnuczek był wielokrotnie odznaczany za swoją służbę wojskową, co świadczy o jego wyjątkowych osiągnięciach oraz oddaniu w służbie kraju.

  • Krzyż Zasługi Wojskowej III klasy z dekoracją wojenną i mieczami,
  • Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
  • Krzyż za 25-letnią służbę wojskową dla oficerów,
  • Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii,
  • Krzyż Jubileuszowy Wojskowy,
  • Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913.

Przypisy

  1. Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 14.03.2020 r.]
  2. Historia. zagorz.pl. [dostęp 29.10.2016 r.]
  3. W publikacji pt. Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1888 tożsamość została podana jako Zygmunt Łobaczewski. Roczniki Oficerskie z lat 20. i 30. wskazywały tożsamość Zygmunt Łobaczewski-Wnuczek. W Wojsku Polskim służył także mjr Zygmunt Łobaczewski, poległy w 1919 i odznaczony Orderem Virtuti Militari. Por. Pomniki. Zygmunt Łobaczewski. rossa.lt. [dostęp 29.10.2016 r.]
  4. Uroczystość rocznicowa wspaniałą lekcją historii i patriotyzmu. esanok.pl, 16.04.2013 r. [dostęp 27.07.2013 r.]
  5. Zagórz. truskolascy.info. [dostęp 27.07.2013 r.]
  6. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1887/1888 (zespół 7, sygn. 6). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 322.
  7. Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1888. Sanok: Fundusz Naukowy, 1888, s. 96.
  8. Adam Boniecki: Herbarz polski. T. 15: Liwscy – Łopuscy. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1912, s. 336, 337.
  9. Zagadnienia i odpowiedzi. „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie”. Nr 8, s. 215, 1926-1927. Polskie Towarzystwo Heraldyczne we Lwowie.
  10. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 739.
  11. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 16 z 23 kwietnia 1921 roku, poz. 554.
  12. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 24 z 30 czerwca 1920 roku, poz. 620.
  13. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1408.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 34 z 27 sierpnia 1921 roku, s. 1313.
  15. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 71 z 28 czerwca 1919 roku, poz. 2296.
  16. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 65 z 12 czerwca 1919 roku, poz. 2057.
  17. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1579.
  18. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 885.
  19. Wykaz posiadaczy dóbr tabularnych, uprawnionych do wyboru posła na Sejm krajowy w ciele wyborczym większych posiadłości okręgu wyborczego sanockiego. „Gazeta Lwowska”, s. 9, Nr 100 z 4.05.1909 r.
  20. Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. Ł 1937, (Tom K, str. 66, poz. 22).
  21. Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 24.
  22. Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 405.

Oceń: Zygmunt Łobaczewski-Wnuczek

Średnia ocena:4.58 Liczba ocen:16